Havuç, beta karoten ve lif bakımından zengin, birçok yemekte kullanılan ve kullanım alanı geniş olan, vücudun ihtiyaç duyduğu temel takviyelerle dolu bir besindir. Bazı kişilerin havuca karşı alerjisi olabilir. Vücudun bağışıklık sistemi, havuçta olan proteinleri ya da havuçtaki tozu alerjen olarak algıladığında bu duruma tepki verir. Bu tepkinin sonucu olarak bağışıklık sistemi, immünoglobulin E ve histamin oluşturularak, tehlike olarak gördüğü durumla savaşır. Havuca karşı gerçekleşen alerjik reaksiyon hafiften şiddetliye kadar değişebilir. Maydanoz – havuç ailesinin (Apiaceae) bir üyesi olan havuçlara alerjik reaksiyon gösteren kişilerin, havucu genel olarak çiğ tükettikleri bilinmektedir. Çiğ havuç yemenin alerjik reaksiyonlara neden olma olasılığı daha yüksektir. Bunun sebebi ise, pişirmenin havuçtaki alerjenik proteinleri çözmesi ve bağışıklık sistemi üzerindeki etkisini azaltmasıdır.
Havuç Alerjisi Belirtileri
Havuç alerjisi belirtileri, genellikle havuç yedikten hemen sonra ortaya çıkar. Belirtilerin şiddeti değişkenlik gösterebilir. Bazı kişilerde hafif belirtiler olurken bazı kişilerde çok şiddetli belirtiler olabilir. Havuç alerjisinin belirtilerinden bir ya da birden daha fazlasını aynı anda yaşayabilirsiniz.
Bu belirtiler şunları içerir:
- Boğazda kaşıntı hissi,
- Ağız bölgesinde şişlik,
- Kaşıntılı bir dil, dudaklar, kulaklar ya da boğaz,
- Kurdeşen,
- Ciltte şişlik,
- Öksürük,
- Boğaz ağrısı,
- Hapşırma,
- Solunum problemleri,
- Burun akıntısı ya da tıkanıklık,
- Göğüste gerginlik,
- Nadir durumlarda anafilaksi meydana gelebilir. Alerjik şok anlamına gelen anafilaksi çok ciddi bir durumdur. Yaşamı tehdit eden bu alerjik reaksiyon, vücudun şoka girmesine neden olur ve acil tıbbi müdahale gerektirir.
Risk Faktörleri ve Havuç İçerebilen Ürünler
Havuca alerjiniz varsa, alerjiniz olabilecek farklı yiyecek ve bitkiler de olabilir. Bu durum çapraz reaksiyon olarak bilinir. Örneğin havuca alerjisi olan kişilerin genellikle huş ağacı polenine de alerjisi vardır. Bunun nedeni, havuç ve huş ağacı poleninin benzer proteinlere sahip olması ve bağışıklık sisteminizin iki proteine de aynı şekilde tepki vermesidir. Maydanoz-havuç ailesindeki diğer sebze ve otlara da alerjiniz olabilir. Bu besinler şunları içerir; yaban havucu, maydanoz, anason, frenk maydanozu, kereviz, rezene, kimyon, dereotu, kişniş. Havuç, hiç aklınıza gelmeyen besinlerde ve ürünlerde de kullanılabilir. Tatlı ve topraksı tadı nedeniyle havuç, genellikle şüphelenmeyeceğiniz ürünlerde de bileşen olarak kullanılabilir.
Havuç içerebilecek ürünler:
- Şişelenmiş turşular,
- Paketlenmiş pirinç karışımları,
- Meyve ve sebze suları,
- Yeşil renkli sağlık içecekleri,
- Tavuk ya da sebze çorbaları gibi belirli çorbalar,
- Konserve ürünler,
- Hazır kavrulmuş et yemekleri,
- Et suları…
Bazı kişisel hijyen ürünlerinde de havuç bulunabilir. Örneğin; maskeler, losyonlar, yüz fırçaları, temizleyiciler gibi.
Havuç Alerjisi Teşhis ve Tedavisi
Havuç alerjisi olduğundan şüphelenen herkesin bir alerji uzmanına gitmesi gereklidir. Alerji uzmanları, belirtilerinizi ve aile geçmişinizi gözden geçirerek testlere başlayacaktır. Bu testlerden biri deri delme testi olabilir. Deri delme testinde, çok az miktarda alerjen cildinize yerleştirilir. Bu alerjenin cilde nüfuz etmesi için küçük bir çizik atılır ya da küçük bir delik açılır. Bu bölgede kızarık kabarmaların gerçekleşmesi alerjiniz olduğu anlamına gelir. Alerji uzmanınız özel bir diyet izlemesi yapmanızı ve yediklerinizi takip etmenizi de isteyebilir. Şikayetlerinizi de not edeceğiniz bu süreç besin alerjinizin olup olmadığının belirlenmesinde yardımcı olabilir. Farklı bir dizi testlerin de yapılabileceği tanı sürecinde alerji uzmanınız kesin teşhisi koyacaktır. Havuç alerjisinin tedavisi, diğer besin alerjilerinin tedavisinde de olduğu gibi alerjik reaksiyona neden olan maddeden uzak durmaktır. Alerjenden uzak durmanız, alerjik reaksiyonun önüne geçecektir. Alerjinin bazı belirtilerini hafifletmek için alerji uzmanı size antihistaminik ilaç reçete edebilir. Bu ilaçlar alerjik reaksiyonu ortadan kaldırmaz ancak alerjik reaksiyonun etkilerini azaltabilir. Bazı ürünlerde havuç olduğu aklınıza gelmeyebilir ve bu sebeple alerjik reaksiyona maruz kalabilirsiniz. Bu durumun önüne geçebilmek için yediğiniz yiyeceklerin nelerden yapıldığını mutlaka öğrenin. Özellikle paketli gıda alırken içeriğini detaylı bir şekilde okuyun ve şüphelendiğiniz yiyecekleri yememeyi tercih edin.