Balık alerjisi olan kişilerin, bazı balık türlerine alerjisi olabilirken bazılarına alerjisi olmayabilir. Balığa karşı alerjik reaksiyonların çoğu balık yenildiğinde meydana gelse de bazı kişilerde balığa dokunmaya bağlı ya da balık pişerken oluşan dumanı solumaya bağlı da alerjik reaksiyon gelişebilir. Balık alerjisi her yaştan kişide gelişebilir. Geçmişte balık yiyen kişilerde de alerji görülebilir. Balık alerjisi genellikle ömür boyu devam eder. Balık alerjisi, deniz ürünleri alerjisi ile tam olarak aynı şey değildir. Deniz ürünleri, hem balıkları hem de kabuklu deniz ürünlerini kapsayan bir alerji türüdür. Ancak balık alerjisi olan birinin kabuklu deniz ürünlerine alerjisi olmayabilir. Balık alerjileri genellikle çocukluk döneminde gelişir ancak süt ve yumurta alerjisinin aksine ilerleyen yaşlarda geçmez. Balık alerjisinde, önceki alerjik reaksiyon hafif bir şekilde geçse bile sonraki reaksiyon çok daha ciddi olabilir.
Balık Alerjisi Belirtileri
Balık alerjisinde, bağışıklık sistemi balıkta bulunan proteinlere aşırı tepki verir ve bu proteinleri zararlı olarak nitelendirir. Bağışıklık sistemi vücudu bu ‘zararlı’ proteinlerden korumak için histamin adı verilen kimyasallar salgılar ve alerjik reaksiyon gelişir.
Balık alerjisinin belirtileri şunlardır:
- Hırıltılı solunum,
- Öksürük,
- Karın ağrısı,
- Kusma, ishal,
- Kurdeşen (ürtiker) veya deri döküntüsü,
- Kaşıntılı, sulu ve şişmiş gözler,
- Ses kısıklığı,
- Hazımsızlık ve mide ağrısı,
- Genel bir kaşıntı hali,
- Şişkinlik,
- Kan basıncında düşüş, baş dönmesine veya bilinç kaybı.
Balık alerjisi belirtileri genellikle bir saat içinde meydana gelir. Belirtiler ayrıca, balık hazırlanırken kullanılan yüzeylere temas halinde de olabilir. Bazı durumlarda balığa dokunmaya bağlı kontakt dermatit de gelişebilir. Bazı insanlarda belirtiler hafif seyrederken bazı kişilerde şiddetli olarak alerjik şoka (anafilaksi) neden olabilir. Alerjik şok çok ciddi bir durumdur ve hemen müdahale edilmesi gerekir. Balık alerjisi belirtilerinden bir ya da daha fazlasına aynı anda sahip olabilirsiniz.
Balık Alerjisinin Teşhisi
Balık alerjisi belirtilerinden herhangi birini göstermeniz durumunda bir alerji uzmanına gitmeniz sağlığınız için yararlı olacaktır. Balık alerjisi belirtileri genellikle balık yendikten ya da balığa maruz kaldıktan sonra ortaya çıkar. Alerji uzmanınız belirtilerinizi ve durumunuzu değerlendirerek balık alerjisinin olup olmadığını kesin bir şekilde ortaya koyacaktır. Alerji uzmanınız deri delme testi ya da kan testi ile balık alerjisini tespit edebilir. Deri delme testinde, cildinizin altına çok az miktarda alerjik reaksiyona neden olabilecek alerjen yerleştirilir. Uygulama yapılan bölgede herhangi bir belirti oluşursa cilt altına yerleştirilen madde alerjen olarak kabul edilir. Bir belirti yoksa başka bir alerjen madde denenebilir. Kan testinde, vücudunuzun alerjene karşı ürettiği antikora bakılarak detaylı bir inceleme yapılır. Bu testlerden kesin sonuçlar alınamadığı durumlarda alerji uzmanınız alerjiniz olduğundan şüphelenilen yiyeceği gözetim altında kademeli olarak yemenizi isteyebilir. Bu yöntem alerji uzmanının gözetimde, tıbbi bir merkezde ve acil durum ekipmanlarının hazır olduğu bir yerde gerçekleştirilir. Balık alerjisinin teşhisinden alerji uzmanınızın kullanacağı test ve yöntemler durumunuza ve belirtilerinize göre farklılık gösterebilir.
Balık Alerjisi Tedavisi ve Yönetimi
Balık alerjisinde en etkili tedavi alerjenden uzak durmaktır. Uzmanlar tipik bir balığa alerjisi olanların tüm balık türlerinden uzak durmasını önerir. Belli bir balık türüne alerjiniz varsa ve başka bir balığı diyet listenize eklemek isterseniz mutlaka alerji uzmanına danışmalısınız. Hazır yiyeceklerin çocuğu bir şekilde balık ya da balık proteini içerebilir. Bu sebeple tükettiğiniz besinlerin içeriklerinden mutlaka emin olmalısınız. İçeriğinde alerjik reaksiyona neden olabilecek madde olduğundan şüphelendiğiniz besini tüketmemeniz en doğrusu olacaktır. Alerji uzmanınız yiyebileceğiniz balık türlerini yemenize izin verirse yiyeceğiniz balığın alerjiniz olan balık türüne temas etmediğinden emin olmalısınız. Deniz ürünleri restoranlarında balıktan başka bir şey sipariş vermeniz durumunda bile alerji geçirme ihtimaliniz vardır. Hem balık pişerken çıkan dumanı solumanız hem de balık ve sizin yiyeceğiniz şeyin aynı yerde, belki de aynı tezgahta ve aynı araçlarla, hazırlanması alerjik reaksiyona neden olabilir. Deniz ürünleri olan yerlerden uzak durmanız sizin için yararlı olacaktır. Balıklar genellikle gıda kaynaklı anafilaksi vakalarında yer alır. Alerji uzmanınız olası bir alerjik reaksiyon durumunda, durumu hemen kontrol altına alabilmeniz için bir adrenalin oto enjektör reçete edebilir. Bu enjektörün kullanım şekli de kullanılması gereken durumlarla ilgili uzmanınız size detaylı bir bilgilendirme yapacaktır. Balık alerjisinin belirtilerinin daha hafif olduğu kişilere antihistamin ilaçları verilebilir. Antihistamin, alerjinin belirtilerini rahatlatacaktır. Bu ilaçları doktorunuza danışarak kullanmanız gerekir.