Haşhaş, dünya mutfağında sık kullanılan ve kullanım alanı her geçen genişleyen haşhaş bitkisinin tohumudur. Keklerde, pastalarda, ekmeklerde, çöreklerde ve çok sayıda unlu mamulde haşhaş kullanılır. Haşhaş aynı zamanda; sabunlarda, bazı yağlarda, boyalarda ve vernik yapımında da kullanılır. Ancak bazı kişilerin bağışıklık sistemi haşhaşta bulunan proteinleri zararlı olarak algılayabilir. Bağışıklık sisteminin haşhaşı zararlı olarak algılaması alerjik reaksiyonun ortaya çıkmasına sebep olur. Bağışıklık sistemi bu “zararlı” madde ile mücadele eder ve antikorlar ve histaminler salgılar. Haşhaşta bulunan proteinler ile histaminler arasındaki reaksiyon birtakım belirtilere sebep olur. Haşhaş alerjisi gittikçe yaygınlık gösteren bir alerji türüdür.
Haşhaş Alerjisi Belirtileri
Haşhaş alerjisinin belirtileri hafiften yaşamı tehdit edebilecek duruma kadar değişir. Bazı kişiler hafif belirti gösterirken bazı insanlar ise şiddetli belirtiler gösterebilir. Başlangıçta haşhaş alerjisi olan kişilerin sayısı azdı. Ancak son zamanlarda yavaş yavaş vakalar artmaya başladı. Besin değeri nedeniyle pek çok üründe haşhaş tohumları kullanır. Haşhaş tohumlardan elde edilen yağ, alerjik reaksiyonu tetikleyebilir. Haşhaş alerjisi haşhaş yedikten ya da temas ettikten kısa süre sonra ortaya çıkar. Nadir de olsa haşhaş tohumlarını soluyanlarda da alerjik reaksiyon oluştuğu gözlemlenmiştir.
Haşhaş alerjisinin belirtileri ise şunları içerir:
- Atopik dermatit, egzama,
- Yüzün şişmesi,
- Kaşıntı,
- Ağızda karıncalanma hissi,
- Dudaklarda anjiyoödem,
- Boğaz şişmesi,
- Kurdeşen,
- Karın ağrısı,
- İshal,
- Mide bulantısı,
- Yanan ağız sendromu,
- Astım, Öksürük, Hırıltı,
- Anafilaksi.
Anafilaksi nadir görülen ve alerjik şoka sebep olarak hayati risk oluşturan ciddi bir durumdur. Anafilaksi acil müdahale edilmediği durumlarda komaya hatta ölüme sebep olabilir.
Haşhaş Alerjisinin Teşhisi ve Tedavisi
Haşhaş alerjisi belirtiniz varsa ya da şüpheniz varsa bir alerji uzmanı ile görüşmeniz gerekir. alerji uzmanınız bazı spesifik testler ve yöntemlerle haşhaş alerjinizin olup olmadığını teşhis edecektir. Alerji uzmanınızın uygulayacağı testler belirtilerinize ve şikayetlerinize göre değişkenlik gösterebilir. Besin alerjilerinin teşhisinde genellikle, deri delme testi, yama testi ve kan testi yöntemleri uygulanır. Bu testler arasından hangisinin kullanılacağı alerji uzmanınızın muayenesinden sonra belirlenecektir.
Haşhaş alerjisinin tedavisinden en etkili yol, tıpkı diğer besin alerjilerinin tedavisinde de olduğu gibi, haşhaş ve haşhaş içeren tüm ürünlerden uzak durmanızı içerir. Özellikle dışarıda yemek yediğiniz zamanlarda, yediğiniz yiyeceğin içerisinde bulunan malzemeleri bilmeniz gereklidir. Paketli bir ürün satın almadan önce içeriğini detaylı bir şekilde okumanız gerekir. İçerisinde haşhaş olduğundan şüphelendiğiniz ürünleri almamanız faydalı olacaktır. Her ne kadar dikkat etseniz de bazen farkında olmadan haşhaşa maruz kalabilirsiniz. Bu gibi durumlarda alerjik reaksiyondan kaynaklanan belirtilerin hafiflemesi ve rahatlamanız için alerji uzmanınız antihistaminik ilaçlar kullanmanızı önerebilir. Bu ilaçlar alerjik reaksiyondan kaynaklanan rahatsız edici belirtilerin etkisini azaltarak rahatlamanızı sağlayacaktır. Alerjinizin şiddetine göre alerji uzmanınız bir adrenalin oto enjektör de reçete edebilir. Adrenalin oto enjektörü, alerjinin çok şiddetli olduğu durumlarında kullanabilmeniz için reçete edilen bir ilaçtır. Alerji uzmanınız bu enjektörün hangi durumlarda ve nasıl kullanmanız gerektiği ile ilgili size eğitim verecektir.